Thứ Tư, 27 tháng 7, 2011

Tìm mộ bác

Sáng nay, Giang chợt hỏi, mẹ ơi, hôm nay 27 rồi à, sao mẹ chưa thắp hương ông Riệp ?
Mẹ ngẩn ra, trời ơi, sao mẹ lại quên nhỉ ? Thôi, bố đi làm rồi, chiều về mẹ sẽ mua đồ để bố thắp hương ông.

Ông nội Giang có một người anh trai, tên là Vũ Đức Riệp. Ông là liệt sĩ, hy sinh trong chiến tranh chống Mỹ, giờ còn lại bác dâu và chị gái. Ngày mới về làm dâu, nghe chuyện về bác, mình cứ thương mãi bác dâu, lần đầu tiên mình gần gũi và "người thật việc thật" đến thế với cuộc chiến tranh ấy !

Chuyện tìm mộ bác thì cũng nhiều, nhưng mình nhớ nhất chuyến đi mình tham gia, cách đây đã 2 năm rồi.

Trước chuyến đi, nhà mình đã tham dự lễ cầu siêu hương linh các anh hùng liệt sĩ ở số 1 Đông Tác, đã đến tận nhà thầy Lư (nhà ngoại cảm), được thầy chỉ dẫn tận tình và chuyến đi đã có điểm đến, đó là nghĩa trang liệt sĩ xã Cam Chính, Cam Lộ, Quảng Trị. Cũng phải nói thêm, thầy chỉ dẫn việc thử mộ bằng việc cắm trứng (cắm một chiếc đũa lên phần mộ, đặt quả trứng lên đầu đũa, nếu trứng đứng yên thì đó đúng là mộ người nhà mình). 5 quả trứng và một đôi đũa đã được bác dâu thắp hương trên bàn thờ liệt sĩ ở nhà 5 hôm liền và mang theo.

Sau 1 đêm nằm trên tàu, qua nơi đón tiếp thân nhân liệt sĩ ở thị xã Quảng Trị, khoảng 10 giờ sáng, cả đoàn đã có mặt tại nghĩa trang xã Cam Chính. Lần này đi có 5 người, bác dâu, chị Nhâm (con gái liệt sĩ), 2 vợ chồng mình, anh Hiệp (con trai với người chồng sau của bác dâu). Mọi thứ lễ lạt cần thiết đã sắm đủ từ Hà Nội, kể cả hoa.

Trong lúc chờ đợi người quản trang, cả đoàn được một gia đình 2 vợ chồng trẻ nhà đối diện nghĩa trang mời vào. Biết đoàn đi tìm mộ liệt sĩ, 2 vợ chồng rất nhiệt tình, mời nghỉ ngơi, để đồ, và sẵn sàng làm cơm trưa phục vụ mọi người. Đây là một gia đình theo đạo, không thắp hương, không có bàn thờ, nhưng khi nhà mình tìm được phần mộ của bác, 2 vợ chồng lại nhận phần hương khói hộ gia đình. Mình nhớ mãi giao thừa năm ấy, 2 vợ chồng sang nghĩa trang thắp hương và gọi điện cho nhà mình từ nghĩa trang. Giờ 2 gia đình đã trở nên thân thiết.


Chú quản trang ở đây tên là Cáp Kim Xinh, mọi người bảo khó tính lắm đấy, ko cẩn thận là ko vào được nghĩa trang đâu. Nhưng khi nhà mình đưa ra các giấy tờ của Trung tâm nghiên cứu tiềm năng con người, nói rằng phần mộ liệt sĩ Vũ Đức Riệp nằm trong nghĩa trang Cam Chính thì ông rất cới mở, sẵn sàng phục vụ đoàn vô điều kiện. Bản thân ông đã từng là một người lính, hiện nay, 2 người con của ông đang chịu di chứng của chất độc màu da cam, mình rớt nước mắt khi nhìn 2 em ấy ăn cơm. Sau này món quà của mình gửi vào cho ông từ Hà Nội là mấy tập truyện ngắn viết về chiến tranh, ông quý lắm, nói rằng đọc thấy lại cuộc sống của mình và đồng đội trước đây.

Trở lại chuyện đi tìm mộ. Sáng ấy, vào nghĩa trang, việc đầu tiên là thắp hương ở kì đài và khắp một lượt tất các mộ. Mình đã đi nghĩa trang liệt sĩ ở Vị Xuyên (Hà Giang), nghĩa trang Mai Dịch, nhưng chưa lần nào cảm xúc như lần này. Có cái gì đó thiêng liêng hơn, và rõ ràng nhất là đau xót hơn ! Có lẽ do cảm giác tìm phần mộ người nhà, và sau đó là do có vô vàn bia mộ ghi "Liệt sĩ chưa biết tên", vâng, chưa biết tên, nhiều lắm, nhiều hơn số mộ đã có tên tuổi rõ ràng nhiều...


Trời hôm ấy mưa lướt thướt, thắp hương mãi mới được vì ướt. Xong mọi thủ tục, chồng mình gọi điện để thầy Lư chỉ dẫn. Có một số chi tiết mà mọi người giật mình vì chả hiểu sao thầy nói đúng thế. Đúng số người hiện có trong nghĩa trang, đúng cả chi tiết "gần chân Hảo có 1 cái túi bóng, nhặt đi, không mình "nhìn" khó quá"... nhưng loanh quanh mãi mà không thể tìm ra được mộ bác. Hơn 12 giờ trưa, cả đoàn quyết định nghỉ ăn cơm, chiều tìm tiếp.

Ngồi ăn trưa, mình hỏi thăm lan man thế nào mới ra là sáng nay chưa thắp hương hết toàn bộ nghĩa trang. Hoá ra, phía đằng sau kì đài có 2 ngôi sao 5 cánh, mỗi ngôi sao đó chính là một ngôi mộ tập thể ! Vì 2 ngôi sao xây không cao, mà lại cỏ dại lùm xùm nên không ai nhìn rõ, mà chú quản trang thì quên không nhắc ! Thế là mọi người hiểu ra, sáng chưa thỉnh hương hết các hương linh liệt sĩ trong nghĩa trang, thảo nào thầy Lư mãi không chỉ dẫn được cho đúng !

Chiều, gió mưa vẫn vần vũ trên đồi. Nhưng sau mọi thủ tục hương khói (tất nhiên lần này không thể quên 2 ngôi sao mộ tập thể nữa!), và sau một hồi chỉ dẫn, thầy Lư đã chỉ ra được ngôi mộ chưa biết tên này có hài cốt bác mình dưới đó !


Và mọi người tập trung đầy đủ quanh mộ, chuẩn bị lễ cúng. Một chiếc đũa đã được cắm lên phần mộ.



Lễ xin âm dương đã được đồng ý.


Sau lễ cúng, đến phần thử bằng cách cắm trứng. Vừa cắm, mọi người vừa lễ và khấn. Bác dâu mình là người cắm được quả trứng đứng yên trên phần mộ đầu tiên, nhưng nhanh quá, mọi người chưa kịp định thần, thì trứng đã rơi. Ngay giây phút trứng rơi, điện thoại của chồng mình rung lên, là thầy Lư gọi, "anh Hảo à, trứng rơi rồi phải không?", mọi người sững sờ ! "Vâng, nhưng thầy ơi, nhanh quá, cũng chưa cả kịp ghi lại hình ảnh mang về, thầy xin bác giữ trứng lâu một chút nữa thầy nhé".
Lần thứ hai, trứng đậu khá lâu, giữa mưa gió vần vũ, một quả trứng sống đứng yên trên đầu nhỏ của chiếc đũa.

Đây là bác dâu, và chị gái, bao năm mẹ con tìm kiếm, giờ đã thấy mộ bác trai.

Anh xã nhà mình, cháu ruột của bác, theo như tục lệ thì đây sẽ là người thờ cúng bác cùng bàn thờ ông bà tổ tiên.



Đây là Hiệp, con của bác dâu với người sau, nhưng bỏ rất nhiều công trong việc tìm mộ bác, và gia đình mình gần như không có sự phân biệt giữa chị Nhâm và anh Hiệp.


Chú Cáp Kim Xinh cũng rất mừng khi biết từ nay nghĩa trang bớt đi một ngôi mộ "Liệt sĩ chưa biết tên".


Đêm hôm ấy, ngủ tại Nhà khách của Sở LĐ-TBXH Quảng Trị, nơi đón tiếp thân nhân liệt sĩ, chừng 2 giờ đêm, thấy anh xã gọi, bác, bác ơi, mình lay lay, anh gọi gì thế, anh xã ngồi dậy và nói, anh vừa thấy bác Riệp về, đứng ở chỗ kia kìa... thế rồi, cả nhà thao thức chả ai ngủ lại được nữa.



Hoàn thành mục đích của chuyến đi, cả đoàn chia tay nghĩa trang, chia tay những người bạn mới mà từ nay đã trở nên thân thiết, gửi lại một niềm thương nhớ và một địa chỉ để hàng năm gia đình thăm viếng.

Thứ Hai, 25 tháng 7, 2011

Chàng KTS tương lai!

Hôm nay, thật ra là mẹ đang buồn chán cực kì, nghĩ ngợi lắm lắm. Sau nghĩ đến một điều là sắp tới mình sẽ có một chàng KTS ! Đó là niềm vui của mẹ.

Bạn ấy sinh ra và lớn lên ở miền núi, nhưng lần đầu tiên nhìn thấy con dao phát này lại ở Làng cổ Đường Lâm.


Không hiểu bạn ấy có làm được món đồ gốm nào không?


Hoá ra bạn ấy đi chơi nhiều hơn mẹ tưởng, chỗ nào của Hà Nội đây mẹ không hề biết, chỉ đoán là bãi giữa sông Hồng!


Đây là đang trầm ngâm ngẫm xem mình trở thành KTS có hợp không?


Còn 2 cái ảnh này thì thú thật là mẹ trông người lớn quá đi mất!



Đây thì đích thực là chàng KTS tương lai rồi nhỉ, (bạn ấy bắt đầu đi học mấy cái phần mềm đồ hoạ)?

Thứ Hai, 18 tháng 7, 2011

Lại một lần thi !


Đây là một bài tập mà năm ngoái Nó làm trong đợt ôn thi ĐH, thiết kế biểu tượng của Hội Sinh viên Kiến trúc.

Tối qua, nhận được thông báo, Nó là một trong 60 SV được lựa chọn để thi vào lớp Chất lượng cao của trường. Ngày mai đã phải thi rồi.

Bố và mẹ nhất trí với nhau, nguyên việc được lựa chọn là 1 trong số 60 bạn vào thi, đã làm bố mẹ vui rồi, thi được hay không không phải là quá quan trọng nữa. Tối nay, bố không ăn cơm nhà, thế là mẹ quyết định 2 mẹ con sẽ đi ăn gì đó mà bọn teen như Nó hay thích (KFC chẳng hạn), chả là bố thì rất ngại ăn mấy thứ kiểu đó, nhưng mẹ thì chiều Nó được. Ít nhất cũng động viên tinh thần mai thi cho tốt nhất theo khả năng của Nó.

Mà hôm qua Nó bảo, mẹ ơi, giờ con hết teen rồi nhé, 19 rồi mà!

Thứ Tư, 13 tháng 7, 2011

Chúng mình - Khoa Lý tuổi 22




Đã xa rồi, lời dặn dò của các chị
Địa chỉ của em đây, K5 là khoa Lý
Ừ, năm nay là khoá 22 rồi đấy nhỉ ?
20 bọn chị đã sắp ra trường...

Ngày mới vào đọc tên bạn : Hoa, Son, Xuyến, Lương
Thuận, Tuấn, Vỹ, Hảo, Khuầy... ồ bao giờ mới nhớ
Lên lớp thì gái trai ngồi riêng chỗ
Đến tận lúc nào Dung - Thuỵ không ngồi xa ?

Ngày 8/3, tụi con trai tặng phòng nữ bó hoa
Và chiếc gương với lời kèm, dùng chung nhé
Bọn con gái liếc nhìn nhau, nói khẽ
Khi nào các "ấy" soi thì chúng tớ sẽ nhường

15 năm qua, bao kỉ niệm thân thương
Vẫn thẳm sâu trong tâm hồn mỗi đứa
Dù giờ đây là hiệu trưởng, hiệu phó
Gặp nhau vẫn nguyên là - bè bạn thuở sinh viên

--------------------------

Thế mà lại sắp đến Hội trường 45 năm rồi đấy !

Thêm cái hình đôi bạn này từ thuở sinh viên.

Thứ Ba, 5 tháng 7, 2011

Tiếp sức mùa thi

1. Các cháu đang thi ĐH khối A. Đợt này nhà mình có 1 em và 1 cháu đến ở để đi thi. Quanh quẩn vào ra mấy ngày thế mà đã hết đợt thi rồi.

2. Thực ra, nói tiếp sức mùa thi chỉ là cái cớ thôi. Chả là nhân dịp đưa con đi thi ĐH, cô bạn thân thời SV và mình có dịp kể lại bao chuyện thời xửa xưa ấy. Rồi điện thoại qua lại với một lô bạn cũ, thế mà năm nay lớp mình có 4 gia đình có con thi ĐH rồi đấy nhỉ... Nhớ lại ngày nào chúng mình mới ở tuổi chúng nó bây giờ, chao ôi, sao nhanh thế !

Buổi chiều đầu tiên mình ở KTX, nghe thấy một chị gọi ơi ới, "anh T. ơi, Lí 1 ở đây kia mà", chả hiểu gì ! Sau mới biết anh ấy học năm 4, chúa thích chơi với các em năm nhất. Cứ khi nào các em năm nhất đến anh ấy chỉ còn đến phòng ấy chơi, chả nhòm ngó gì các phòng khác nữa, mặc dù trước đó khá thân. Từ hôm ấy, ngày nào mình cũng thấy anh ấy đến phòng mình chơi mấy lần, thân thiết đến nỗi một hôm có anh ấy trong phòng mà bạn X. lớp mình "coi như không", đi học về thản nhiên cầm quần áo qua trước mặt anh ấy để ... thay ! Lại còn vừa làm việc đó vừa nói chuyện nữa chứ ! Anh ấy kêu, ấy, ấy... rồi giả vờ cười, nó đá vào chân anh. Cả phòng nữ được một mẻ cười gần chết ! Chuyện lưu truyền mãi đến giờ, mỗi khi có dịp tụ tập thế nào cũng có đứa nhắc lại.

Lớp mình hồi đó có một số chị đã học dự bị 1 năm. So với bọn mình, các chị già dặn hiểu đời hẳn. Buổi chiều đi học về, thấy có 1 anh đi xe cuốc đến phòng hỏi chị H., chị ấy ra tiếp thân mật (vì đã yêu nhau rồi). Sau biết anh ấy đang dạy ĐH Y, mình ngưỡng mộ rầm rầm, eo ơi, vừa vào ĐH đã có người yêu dạy ĐH rồi. Sau, mình cũng có một thầy giáo thích thích mình, mình cũng thích thích lại, thế mà rồi chả đâu vào đâu ! (Hôm qua cô bạn kể, đợt hội trường vừa rồi, cả bọn phòng nữ xúm lại hỏi tại sao tại sao... mà nhất quyết thầy chả khai, chỉ cười cười...).

Chẳng đứa nào quên cô Quý, bà Mùi hay bán bánh rán, bánh sắn, bánh xu sê, khoai sắn luộc... Tài nhất là bà Mùi, hễ mình (hoặc D. hay Th.) gọi, bà Mùi ơi bán cho cháu cái bánh nào, lập tức sẽ có 3 cái bánh đến tay 3 đứa (lấy cơm ăn cùng nhau ấy). Hội khác cũng thế, chả hiểu sao bà Mùi biết rất rõ, phòng nào đứa nào ăn cơm với đứa nào để mà phân phát rất đúng. Còn đứa nào yêu đứa nào, thích đứa nào thì khỏi bàn.

Hồi năm 2, phòng mình có 1 chị theo nhà đi di tản bằng đường biển. Hồi ấy đi là phải trộm, giấu diếm. Mẹ chị ấy lên đón, chỉ có một mình mình biết chuyện. Mình cứ giấu diếm bao che thế nào đó, để cả tháng sau, khi chị ấy đã ở trại tị nạn, viết thư về rồi, mình mới báo cáo rõ lên Khoa, để huỷ tên chị ấy trong danh sách lớp. Tội nghiệp anh chàng người yêu, lủi thủi lên lấy đồ của chị ấy về, trông buồn bã quá. Giờ, ở Anh rồi, nhưng đã mua một cái nhà HN, thỉnh thoảng về. Hai đứa con đã bằng tuổi chúng mình ngày ấy. Hễ có từ 2 đứa trở lên gặp nhau, thế nào cũng nhắc chuyện về chị ấy.

Cũng có cả chuyện buồn. Hồi ấy khó khăn lắm, nên chẳng trách được có đứa lấy đồ của bạn trong phòng mang đi bán. Cũng chỉ để ăn thêm chút cho đỡ đói chứ nào có gì nhiều nhặn đâu.

Nói chuyện ăn, nhớ nhất những nồi cháo nấu bằng giấy. Tý gạo, thêm góc bắp cải, huy động mỗi đứa một ít giấy ra, thế là thành nồi cháo. Có đêm khuya, thèm quá đi mà nấu gần xong thì cái X. đánh đổ ! Khổ, cái nồi thì cong vênh, kê trên ba nửa gạch cập kễnh... Mà cũng lạ, lần nào đổ cháo, ụp nồi cũng có sự gì đó liên quan đến X. là sao nhỉ. Lần thì nó làm đổ, lần thì nó đi qua vấp vào chân đứa đang ngồi đun... Đến nỗi, cứ khi nào nấu cháo cấm nó ko lai vãng, hic hic, giờ nó là mẹ 2 đứa con gái xinh xắn, mà lại gặp nhau là nói chuyện nội trợ, chăm lo gia đình... khác hẳn cái đứa vụng nhất phòng ngày xưa.

Hồi ấy mình là một trong những đứa chăm chép thơ vào sổ. SV trường SP, nhiều đứa chép "Lính mà em" và "Cô giáo mà anh" trên hai trang sổ mở, hình như hồi đó mốt vậy. Nhớ những đêm mưa lạnh, mấy đứa ngồi trùm chăn đọc thơ, mơ tưởng một người nào đó... X. bảo, chị gì bên khoa Hoá á, "Lâu đài thơ" nhé, làm mình cứ muốn mượn sổ đọc mà chả mượn được lần nào. Còn sổ của mình, cứ hay cho mượn, cuối cùng chả giữ được, có đến mấy quyển mà bây giờ chỉ còn giữ được 2 cuốn.

Viết đến đây tự nhiên lười quá, mà chuyện này cũng còn muốn viết dài, làm sao hết được ngay, thôi để sau viết tiếp.